Морин аялал спортын диваажин - Ирланд


Шүүслэг ногоон зүлэг, зөөлөн уур амьсгал, цэвэр тунгалаг гол горхи энэ бүхэн Ирландын морины аж ахуйг хөгжихөд таатай орчин болж иржээ. Ирландчуудын зүрх сэтгэлд морь хэмээх гайхамшигт амьтан өнө эртнээс өөрийн байр суурийг эзэлсэн бөгөөд энэ тухай үлгэр домог, туульсад нь өргөнөөр тусгагдсан байдаг. Морины уралдаан, морин аялал, морины аж ахуй тус орны хамгийн чухал үнэт зүйлд тооцогддог.
Ирландын сонгодог уралдаан
Морины түүхэн эх орныг Их Британи гэж үздэг. Гэхдээ Ирланд ч адуугаараа алдартай. Энэ улсад 27 морин тойруулга ажилладаг бөгөөд төв морин тойруулгыг Керраг гэж нэрлэдэг. Энэ нь Дублин хотоос 50 км орчимд батлан хамгаалах яамны мэдлийн тэгш талд оршдог байна. Ирландад маш олон төрлийн морины уралдаан тэмцээн зохиогддогоос хамгийн алдартай нь 7-р сарын сүүлээс 8-р сарын эхэн хүртэл бүтэн долоо хоногийн турш явагддаг Галлоуэгийн митинг юм. Энэ уралдааныг ард нийтээрээ хүлээдэг ба тэр ч байтугай түүнд зориулсан дуу хүртэл зохиогджээ. Тэр дуунд: хагас сая хүн цуглалаа, тэдний дунд католик ч байна, протестант ч байна, гэвч тэдний хооронд ямар ч дайсагнал байхгүй гэж өгүүлдэг.
Морины аж ахуйд 10-аас илүүгүй морьдтой хувийн жүчээнүүд чухал байр суурь эзэлдэг. Засгийн газраас цэвэр цусны адууг хөгжүүлэхэд дэмжлэг туслалцаа үзүүлдэг ба цаг агаарын маш таатай орчинтой учраас дэлхийн өнцөг булан бүрээс морь эзэмшигчид энэ улсад л жүчээгээ байгуулах мөрөөдөлтэй байдаг. Ирландын Кулмор морины үйлдвэр нь “Аваргуудын төв” хэмээх нэрийг бахархалтайгаар эзэмшдэг. Энэ үйлдвэрийг үүсгэн байгуулагчид нь Джон Магниер, Роберт Сангстер, алдарт дасгалжуулагч Винсент О,Брайен нар юм. Кулмор үйлдвэр Керраг морин тойруулгаас холгүй оршдог бөгөөд тэндээс олон тооны аваргууд төрөөд зогсохгүй морин спортын жинхэнэ музей болж чаддаг. Энд цэвэр цусны үүлдрийг өсгөж үржүүлэх тал дээр анхаарч олон тэмцээн уралдаан зохион явуулдаг бөгөөд 2011 онд нэгэн маш хүндтэй зочин айлчилсан нь Английн хатан хаан Елизавета байлаа. Тэрээр сонгодог уралдааны 5 удаагийн ялагч Килдар хэмээх морины эзэн аж.
Хурдан морины аж ахуй, үйлдвэрлэл Их Британи Ирланд хоёрыг нягт холбоотой болгодог төдийгүй Ирландын далайгаар дамжиж морьдыг экспортолдог. Их Британийн аварга жокейчуудын дунд хэд хэдэн ирланд унаачид байдгаас Пат Эддери, Кирен Фаллон нарыг нэрлэж болно.
Мөн эдгээрээс гадна Гоффс нэртэй томоохон дуудлага худалдааны төв байдаг ба энд 140-өөд жил уралдааны морьдыг худалдаалж иржээ.
Морин спортын 150 жилийн ой
2014 онд Дублины морины шоу арга хэмжээг зохион байгуулсны 150 жилийн ой болно. Энэ нь Үндэстний цомын наадамтай салшгүй холбоотой ба 1926 оноос Дублины морины шоуны хөтөлбөрт анх оруулжээ. Өнгөрсөн зууны эхээр армийн залуучуудыг морин спортод сургах ажлыг маш идэвхтэйгээр зохион байгуулсан ба энэ үйл хэрэгт 1917 оны хувьсгалаас болж Ирландад цагаачилсан Оросын хурандаа Родзянко чухал үүрэг гүйцэтгэсэн. 1937 онд Ирландын морин спортод алтан үе ирсэн ба энэ онд тэдний баг тамирчид Ага Ханагийн цомыг авч чадсан бөгөөд үүнээс хойш 1979 онд л энэ амжилтаа дахин бататгаж чадсан юм. Ага Ханагийн цомыг багаараа 3 удаа түрүүлэхэд олгодог ба Карим Аль Хусейн Шейх энэ шагналыг өөрийн Ирланд багшийн дурсгалд зориулж Үндэстний цом гэж нэрлэсэн.
Ирландын тамирчдаас хамгийн өндөр амжилт үзүүлснийг дурдвал: Джессика Кертен, Дермот Леннон, Денис Линч, Киан О,Коннор, Шейн Брин, Эдди Макен нар юм. Эдди Макен 1977-1979 онд Ирландын шигшээ багт байж Ага Ханагийн цомыг авахад голлох үүрэг гүйцэтгэж, Хикстедэд 4 ялалт байгуулж,1977 онд Европын аваргын ганцаарчилсан төрөлд мөнгөн медалиар шагнуулж байжээ.
Ирланд угсааны морьд ч бас дэлхий дахинд муугүй амжилт үзүүлж гурвалсан морьдын төрөлд 1-р байр, шогшоо төрөлд 8-р байр тус тус эзэлсэн. Хамгийн өндөр амжилт үзүүлсэн морь бол саарал Круизинг ба тэрээр 1999 оны Аахены Гран при шагнал, 1999 оны Дортмунд, 1998 оны Люцерн, 1996 оны Сан Мариногийн аварга, 1997 оны Миллстритийн Цомын аварга, 1998 оны Женевийн аваргаар тус тус шалгарсан.
Хязгааргүй уудам тал хөндийгөөр
Ирландыг морин аялал спортын диваажин гэж нэрлэдэг. Олон тооны хувийн жүчээнийхэн нутаг нэгтнүүд болон аялагчдад жилийн дөрвөн улиралд маш найрсгаар үйлчилдэг. Хэдэн өдрийн морьтой аялал, бичил уралдаан гэх мэтийн аялагч тус бүрийн сэтгэлд нийцсэн үйлчилгээг туршлагатай хөтөч нарын удирдлаганд явуулж, жүчээ бүр өөрийн уралдааны замтай байдгаас хамгийн томоохон нь Таллимор хотоос холгүй орших Аннахарви жүчээ юм. Тэнд сонирхогчид болон тамирчид бэлтгэлээ базаадаг. Өвлийн саруудад мориор ан хийх нь их түгээмэл байх бөгөөд морийг түрээсээр авч анд ашиглаж болно. Үүний тулд та бусдад аюул учруулахгүй байх хэд хэдэн дүрэм журамтай танилцсан байх ёстой.
Ирландын баруун зүгт Килларни хэмээх үзэсгэлэнт цэцэрлэгт хүрээлэн байдаг ба морин аялалаараа маш алдартай. Тэд Данлоу хөндийг туулах тусгай хөтөлбөртэй ба аялах явцдаа дэлхийн өөр хаана ч байхгүй үзэсгэлэнтэй газруудыг үздэг. Аялагчдын ихэнх нь анх удаа морь унаж байгаа хүмүүс байдаг ч морьд нь маш номхон, тусгайлан бэлтгэгдсэн, явах зам маршрутаа мэддэг.
Гэхдээ асуудал байсаар
Дэлхийн эдийн засгийн хямрал Ирландыг тойроогүй нь ойлгомжтой. Эхэндээ ард иргэд бүсээ чангахан бүсэлж байсан ч сүүлдээ жүчээний эзэд морьдоо тэжээж хүчрэхээ болив. Үүний улмаас нэлээд олон тооны эзэнгүй адуу морьд бий боллоо. Хурдан морьдын үнэ ч байж болох хамгийн доод хэмжээнд хүрч, буяны байгууллагууд зөвхөн маш хэцүү тохиолдолд л гараа сунгаж байв. Эзэнгүй морьд машины замаар хаашаа хамаагүй давхилдсаны улмаас аваар осол ч их гарах болов. Гэсэн хэдий ч Ирланд морины өлгий нутаг хэвээр үлдсэн бөгөөд үүлдэр угсааг сайжруулах, уралдаан тэмцээн зохиох ажлууд хийгдсээр байна.
Т.Болормаа
1 Сэтгэгдэл
ХХЗХ-ны журмын дагуу зүй зохисгүй зарим үг, хэллэгийг хязгаарласан тул ТА сэтгэгдэл бичихдээ хууль зүйн болон ёс суртахууны хэм хэмжээг хүндэтгэнэ үү. Хэм хэмжээг зөрчсөн сэтгэгдэлийг админ устгах эрхтэй.
-
Ням, 16:47 минут Сонгомол бага насанд Ч.Ганцогтын хээр түрүүллээ
-
Ням, 14:55 минут Сонгомол бага насанд 105 даага бүртгүүлж, 76 мордл…
-
Ням, 14:46 минут АХ-ын 104 жилийн ойн сонгомол дунд насны ангилалд…
-
Ням, 13:53 минут Сонгомол дунд насанд Д.Даяндэмидийн Наран зээрд т…
-
Ням, 13:12 минут Сонгомол дунд ангиллын хурдан хүлгүүд мордлоо
-
Ням, 12:16 минут Сонгомол дунд насны ангилалд 106 хүлэг бүртгүүлжэ…
-
Ням, 11:54 минут АХ-ын 104 жилийн ойн сонгомол дээд насны ангилалд …
-
Ням, 10:35 минут Сонгомол дээд насанд Г.Хүрэлбаатарын хүрэн халзан …
-
Ням, 09:09 минут Сонгомол дээд ангиллын хүлгүүд гарааны зурхай рууг…
-
Ням, 07:59 минут Сонгомол дээд насны ангилалд 78 хүлэг бүртгүүлжээ
-
Бямба, 16:15 минут АХ-ын 104 жилийн ойд эхний 10-т хурдалсан даагану…
-
Бямба, 15:28 минут Ш.Мөнгөншагайн сартай хээр даага түрүүллээ
-
Бямба, 14:32 минут Уралдаанч Б.Нармандах: Уяач ах нараасаа суралцах г…
-
Бямба, 13:54 минут Хамгийн бага нас дааганы уралдаанд 240 даага бүртг…
-
Бямба, 13:07 минут Уралдаанч Н.Боорчи: Шүдлэн түрүүлгэж, соёолонгоо …
-
Бямба, 12:29 минут АХ-ын 104 жилийн ойд эхний 10-т хурдалсан соёолонг…
-
Бямба, 11:20 минут З.Мэндсайханы хул соёолон түрүүллээ
-
Бямба, 09:56 минут МУ-ын Алдарт уяач Ч.Уламбаяр: Дөрвөн настай морины…
-
Бямба, 09:14 минут Фото - Соёолон мордуулахын эргэн тойронд
-
Бямба, 08:02 минут 195 соёолон бүртгүүлжээ
-
Баасан, 17:43 минут АХ-ын 104 жилийн ойд эхний 10-т хурдалсан их насны…
-
Баасан, 17:01 минут Л.Анхбаатарын хүрэн халзан морь түрүүллээ
-
Баасан, 16:01 минут Уралдаанч Ц.Түвшинсайхан: Ээжээ, ааваа хүү нь түрү…
-
Баасан, 15:43 минут МУ-ын Алдарт уяач Ч.Амарсанаа: Баянхонгороос анх у…
-
Баасан, 15:05 минут 210 их насны морь бүртгүүлжээ
-
Баасан, 12:43 минут АХ-104 жилийн ойд эхний 10-т хурдалсан азарганууд
-
Баасан, 11:58 минут МУАУ И.Золбоогийн хүрэн халзан азарга түрүүллээ
-
Баасан, 08:49 минут Фото - Азаргаа мордуулав
-
Баасан, 08:27 минут 153 азарга бүртгүүлжээ
-
Пүрэв, 18:19 минут Манлай уяач Х.Улам-Өрнөх: Морь айрагдана гэдэг оло…
-
Пүрэв, 17:51 минут Уралдаанч Б.Эрдэнэбилэг: Бөмбөгөө ахыгаа нэг оруул…
-
Пүрэв, 17:39 минут Б.Лхагвацэрэн:Таван жилийн дараа төрийн наадмын хи…
-
Пүрэв, 16:21 минут Ж.Түмэн-Өлзийн бор шүдлэн түрүүллээ
-
Пүрэв, 15:09 минут Тод манлай уяач О.Батбилэг:Түрүүлэх байх гэж бодсо…
-
Пүрэв, 13:47 минут 225 шүдлэн бүртгүүлжээ
-
Пүрэв, 12:57 минут АХ-ын 104 жилийн ойн эхний 10-т хурдалсан хязаалан…
-
Пүрэв, 12:07 минут Б.Гантигийн сартай хүрэн хязаалан түрүүллээ
-
Пүрэв, 10:17 минут Хязаалан 256 бүртгүүлжээ
-
Пүрэв, 10:07 минут Хүйн долоон худагт хязаалангийн эргэн тойронд
-
7-р сарын 02 -нд Эрдэмт уяачид, эрэмгий хүлгүүд- Тод манлай уяач С.…
-
2024 оны 8-р сарын 05 -нд Хангайн бүсийн сонгомол бага насанд Х.Бат-Эрдэнийн…
-
2024 оны 8-р сарын 05 -нд Хангайн бүсийн дааганы уралдаанд М.Цэрэнжавын хээр…
-
2024 оны 8-р сарын 04 -нд Хангайн бүсийн сонгомол дээд насанд С.Баярсайханы …
-
2024 оны 8-р сарын 04 -нд Хангайн бүсэд Я.Содбаатарын бор соёолон түрүүллээ
-
2024 оны 8-р сарын 04 -нд Хангайн бүсийн их насанд Э.Бат-Эрдэнийн Солонго зэ…
-
2024 оны 8-р сарын 04 -нд Хангайн бүсэд Д.Батбаярын Түмт хээр азарга түрүүлж…
-
2024 оны 8-р сарын 01 -нд Хангайн бүсийн сонгомол дунд насны ангилалд Г.Ганб…
-
2024 оны 7-р сарын 31 -нд Хангайн бүсэд П.Баярбатын бор хязаалан түрүүллээ
-
2024 оны 7-р сарын 31 -нд Хангайн бүсэд Г.Энхбатын хар шүдлэн түрүүлжээ
-
2024 оны 7-р сарын 28 -нд "Говьшанхын хурд-7" говийн бүсийн уралдааны сонгом…
-
Пүрэв, 17:51 минут Уралдаанч Б.Эрдэнэбилэг: Бөмбөгөө ахыгаа нэг оруул…
-
Баасан, 12:43 минут АХ-104 жилийн ойд эхний 10-т хурдалсан азарганууд
-
Ням, 10:35 минут Сонгомол дээд насанд Г.Хүрэлбаатарын хүрэн халзан …
-
Бямба, 11:20 минут З.Мэндсайханы хул соёолон түрүүллээ
-
Ням, 13:53 минут Сонгомол дунд насанд Д.Даяндэмидийн Наран зээрд т…
-
Пүрэв, 12:57 минут АХ-ын 104 жилийн ойн эхний 10-т хурдалсан хязаалан…
-
Пүрэв, 16:21 минут Ж.Түмэн-Өлзийн бор шүдлэн түрүүллээ
-
Бямба, 16:15 минут АХ-ын 104 жилийн ойд эхний 10-т хурдалсан даагану…
-
Бямба, 15:28 минут Ш.Мөнгөншагайн сартай хээр даага түрүүллээ
-
Баасан, 17:01 минут Л.Анхбаатарын хүрэн халзан морь түрүүллээ
-
Баасан, 17:43 минут АХ-ын 104 жилийн ойд эхний 10-т хурдалсан их насны…
-
Баасан, 11:58 минут МУАУ И.Золбоогийн хүрэн халзан азарга түрүүллээ
-
Баасан, 15:43 минут МУ-ын Алдарт уяач Ч.Амарсанаа: Баянхонгороос анх у…
-
Баасан, 08:27 минут 153 азарга бүртгүүлжээ
-
Пүрэв, 10:07 минут Хүйн долоон худагт хязаалангийн эргэн тойронд
-
Ням, 16:47 минут Сонгомол бага насанд Ч.Ганцогтын хээр түрүүллээ
-
Бямба, 09:56 минут МУ-ын Алдарт уяач Ч.Уламбаяр: Дөрвөн настай морины…
-
Бямба, 12:29 минут АХ-ын 104 жилийн ойд эхний 10-т хурдалсан соёолонг…
-
Ням, 07:59 минут Сонгомол дээд насны ангилалд 78 хүлэг бүртгүүлжээ
-
Ням, 14:46 минут АХ-ын 104 жилийн ойн сонгомол дунд насны ангилалд…
-
Пүрэв, 12:07 минут Б.Гантигийн сартай хүрэн хязаалан түрүүллээ
-
Баасан, 08:49 минут Фото - Азаргаа мордуулав
-
Ням, 11:54 минут АХ-ын 104 жилийн ойн сонгомол дээд насны ангилалд …
-
Пүрэв, 17:39 минут Б.Лхагвацэрэн:Таван жилийн дараа төрийн наадмын хи…
-
Бямба, 13:07 минут Уралдаанч Н.Боорчи: Шүдлэн түрүүлгэж, соёолонгоо …
-
Пүрэв, 18:19 минут Манлай уяач Х.Улам-Өрнөх: Морь айрагдана гэдэг оло…
-
Ням, 14:55 минут Сонгомол бага насанд 105 даага бүртгүүлж, 76 мордл…
-
Пүрэв, 10:17 минут Хязаалан 256 бүртгүүлжээ
-
Пүрэв, 13:47 минут 225 шүдлэн бүртгүүлжээ
-
Ням, 13:12 минут Сонгомол дунд ангиллын хурдан хүлгүүд мордлоо
-
Бямба, 08:02 минут 195 соёолон бүртгүүлжээ
-
Бямба, 09:14 минут Фото - Соёолон мордуулахын эргэн тойронд
-
Баасан, 15:05 минут 210 их насны морь бүртгүүлжээ
-
Ням, 12:16 минут Сонгомол дунд насны ангилалд 106 хүлэг бүртгүүлжэ…
-
Пүрэв, 15:09 минут Тод манлай уяач О.Батбилэг:Түрүүлэх байх гэж бодсо…
-
Бямба, 13:54 минут Хамгийн бага нас дааганы уралдаанд 240 даага бүртг…
-
Ням, 09:09 минут Сонгомол дээд ангиллын хүлгүүд гарааны зурхай рууг…
-
Баасан, 16:01 минут Уралдаанч Ц.Түвшинсайхан: Ээжээ, ааваа хүү нь түрү…
-
Бямба, 14:32 минут Уралдаанч Б.Нармандах: Уяач ах нараасаа суралцах г…
202.126.90.117
Ирландын морьдыг монгол хүн уяж болхуу
Reply